Tijdens mijn studie aan de Rijksacademie in Amsterdam merkte mijn docent op dat een portret, dat ik van mijn neefje gemaakt had, hem deed denken aan Fajoem portretten. Deze schilderijen -van Egyptenaren uit de oudheid- kende ik toen nog niet. Ze danken hun naam aan de stad Fajoem waar er veel gevonden zijn.
De plant die ik jaren geleden als ukkie kreeg, ontpopte zich tot een ware reus. Niet alleen groeide hij uit z’n pot, maar hij driegde ook om te vallen door zijn topzwaarte en omdat ik hem niet goed meer kon vastbinden aan de houtje-touwtje constructie van bamboe.
Werkplaats Thiérache week 32, 7 t/m 13 augustus 2022.
Buiten schilderen
Voor de workshop ‘Het Franse Platteland Schilderen en Tekenen’ zijn alle 12 deelnemers aangekomen bij werkplaats Thiérache in het piepkleine dorp Plomion. Hier, vlak onder de Belgische grens, organiseren Jahaga en Eric creatieve workshops. Op zondagmiddag verwelkomen ze de deelnemers met bubbels op de binnenplaats van het gebouw.
Vanaf deze plek hebben we mooi zicht op de zonverlichte monumentale kerk van het dorp, één van de vele gefortifiseerde kerken van de streek. Lees meer over de rijke cultuur van de streek Thiérache
De week hiervoor heb ik in de buurt gezocht naar geschikte locaties waar geschilderd kan worden. Dat was tijdens mijn eerste workshop Model als Muze. Lees meer. Het is dan al een maand lang erg warm in heel Europa. Dus ik moest niet alleen mooie uitzichten zien te vinden, maar vooral plekken met genoeg schaduw voor iedereen. Bij de introductie, die avond, vertel ik over de plekken die ik vond en wat we gaan doen deze week.
De eerste les bij de workshop Het Franse Platteland Schilderen
Het is slim om bij de eerste kennismaking met een plek of landschap, niet meteen met verf te beginnen. Beter is het om eerst veel schetsen te maken, met houtskool of krijt. Zo kan je snel de mogelijkheden van die plek onderzoeken en verschillende composities uitproberen. Dus bij de eerste les geef ik specifieke opdrachten voor zwart-wit tekeningen. Niet alle deelnemers zijn blij met die restrictie. Ze beginnen liever direct met verf; wat natuurlijk niet verboden is. Maar bij de eindbespreking ’s avonds blijkt meestal wel dat het maken van voorstudies zinvol is. Voor wie dat doet, gaat het schilderen daarna een stuk makkelijker.
Het franse platteland schilderen bij de buren
Het was niet eenvoudig om voor de workshop ‘Het Platteland van Frankrijk Schilderen’ locaties te vinden met veel schaduwplekken. Een dag voordat de workshop begon had ik er eigenlijk net niet genoeg. Maar die avond kwam er een oplossing.
In Plomion is een fantastisch proeflokaal van wijnhandelaar Xavier Huclin. In deze gastvrije enclave komen Jan en alleman, uit de buurt rond Plomion, in de namiddag een glas wijn ‘proeven’. Zo ook de Belgische buren van Jahaga en Eric die we daar tegenkwamen. Ze hebben, als tweede huis, een grote roze villa met een enorme tuin. En omdat ze daar de volgende week niet zouden zijn, vonden ze het goed dat ik dan een dag in hun boomrijke tuin zou neerstrijken met mijn cursisten.
La douce France
Vorig jaar gaf ik voor het eerst een workshop bij werkplaats Thiérache. Ik was verrast door het lieflijke gebied. Toen waren de workshops laat in het seizoen. Een groot verschil met dit jaar. Overal lagen hooibalen op de velden. Het was koel, het waaide flink en het was al vroeg donker. Lees verslag hierover (LINK NAAR
Dit jaar was het tijdens de workshop Het Franse Platteland Schilderen heel anders: windstil, droog en vaak zinderend heet.
Vaak was het echt te heet om ’s middags nog buiten te zijn, maar ’s avond konden we lang natafelen op de cour rond een houtvuur.
En ’s ochtends, tijdens de les, bleken de koele plekken die ik had gevonden een uitkomst. We zaten bijvoorbeeld op een zandpad in de schaduw van loofbomen, in een soort groene tunnel gevormd door hoge takken en bladeren, op een beschutte plek naast een koele beek, en natuurlijk in de schaduwrijke tuin van de buren.
De laatste workshop bij Werkplaats Thiérache
Er is ondanks de hitte heel hard gewerkt en er zijn prachtige tekeningen en schilderijen gemaakt. Aan het eind van de workshop vierden we deze mooie week op de binnenplaats. Onze koks, Lot en Ted, hadden samen met Eric de ingrediënten voor heerlijke pizza’s voorbereid. Zodat Eric de rijk belegde pizzabodems in zijn zelfgemaakte oven kon schuiven; de een na de ander in een paar minuten klaar.
Het was een bitterzoet afscheidsmaal, want iedereen wist inmiddels dat de workshop ‘Het Franse Platteland Schilderen’ de allerlaatste workshop was geweest die hier gegeven werd.
Werkplaats Thiérache is verkocht. Na twaalf jaar eindigt het avontuur van Jahaga en Eric. Een maand later zou de sleutel overgedragen worden aan twee kunstenaars uit Rotterdam, met mooie plannen voor het gebouw. Wie weet komt er nog iets soortgelijks. Wat het gaat worden is nog niet onbekend. Maar ik ben heel blij dat ik er in de laatste twee zomers bij was en er mijn workshops kon geven; dat ik die luisterrijke, inspirerende en gastvrije locatie van Jahaga en Eric gekend heb.
Waar is de workshop modeltekenen en wat ga je doen?
Voor deze workshop reis je naar het typische Franse minidorpje Plomion, 400 km bij Utrecht vandaan. Hier hebben Jahaga Bosscha en Eric Dros van een voormalige ijzerhandel een plek gemaakt voor creatieve workshops: Werkplaats Thiérache.
De workshop modeltekenen en schilderen is van zondag 31 juli tot zaterdag 6 augustus. De lessen zijn ‘ochtends, met model Helena uit Amsterdam. Zij is een prachtig professioneel model, met veel ervaring.
Je gaat Helena op verschillende manieren afbeelden: zittend, liggend en dansend; met houtskool, potlood en verf. Als je mee wilt doen kan je je opgeven bij Werkplaats Thiérache. Ook als je nog vragen hebt kan je die via hun website stellen.
Per dag worden een of meer van onderstaande onderwerpen behandeld:
- Portret
- Gekleed en ongekleed model
- De moeilijkheden van een zittende of liggende pose
- Bewegend model met simpele lijnen weergeven
- Trucs en tips voor het tekenen van handen
- Huidkleur schilderen
De docent, Helga Kos
Je krijgt deze week les van mij, Helga Kos. Misschien heb je al eens een cursus of workshop bij me gevolgd. Dan weet je dat ik veel ervaring heb en het fijn vind om die ervaring te delen met mijn cursisten. Wat het modeltekenen betreft heb ik veel kennis opgedaan tijdens mijn studies aan de Rietveld Academie en de Rijksacademie van Beeldende Kunsten in Amsterdam. Hieronder zie je een aantal van mijn modelstudies (klik op de afbeeldingen voor een grotere versie). Lees ook mijn blog over de portretten die ik zelf maakte.
Klik voor meer én grotere afbeeldingen op één van de plaatjes.
Lessen in de ochtend
Van 9.00 tot ongeveer 12.00 uur werk je in het ruime, lichte atelier van Werkplaats Thiérache. Bij goed weer kan er buiten gewerkt worden in de mooie binnentuin. Waarbij je de tuin kan integreren in je schilderij.
De lessen beginnen ’s ochtends met specifieke aanwijzingen en uitleg, toegespitst op het onderwerp van die dag. Dan ‘vingeroefeningen’ met het tekenen van korte standen (2-5 minuten). Daarna, afhankelijk van het onderwerp, een paar langere standen of de rest van de ochtend één stand. Je bekijkt per dag of je met houtskool of verf wilt werken. Omdat iedereen op persoonlijk basis advies en aanwijzingen krijgt is de workshop geschikt voor gevorderden, maar ook voor beginners.
Mijn uitgangspunt bij de schilderlessen is vooral om mensen te laten zien waar ze goed in zijn. In mijn praktijk als kunstdocent zie ik vaak dat mensen, onterecht, erg streng oordelen over hun resultaten. Dat is ontzettend jammer. Focussen niet op wat je niét kunt, maar leer oog te hebben voor wat er goed gaat en beleef daar plezier aan.
De middag deel je zelf in
Na de lunch is er geen les en dan heeft ons model vrij. Maar je kunt verder werken aan je schilderij of je kunt elkaar gaan tekenen. (Zorro, de hond van de eigenaren van Werkplaats Thiérache is ook een dankbaar model.)
Als je niet wilt schilderen kan je wandelen en fietsen in de prachtige omgeving of lezen c.q. luieren in een van de twee binnentuinen.
Om 18.00 uur, vóór het diner, verzamelen we in het atelier, waar iedereen het werk van die dag heeft opgehangen. We nemen met elkaar het werkproces door en bespreken de resultaten. Je leert veel van het kijken naar andermans werk, zeker als iedereen hetzelfde onderwerp heeft.
Als blijkt dat deelnemers bij het modeltekenen tegen vergelijkbare problemen aanlopen betrek ik dat de volgende dag in de les. Ook kan je zelf onderwerpen aandragen waar je meer over wilt leren. Onderstaande afbeeldingen zijn van de twee workshops van vorig jaar. Toen hadden we geen model, maar dienden het landschap en de directe omgeving als onderwerp. Het waren ontzettend leuke weken. Lees meer hierover in het blog met het verslag.
Wat heb je nodig bij de workshop modeltekenen
Als je vaker schildert weet je prima wat je nodig hebt. Maar voor wie niet zoveel ervaring heeft hieronder een lijstje:
Je schildert aan een ezel of een (inklapbaar) tafeltje. Er zijn een aantal ezels in het atelier in Frankrijk aanwezig, die kan je reserveren als je zelf geen ezel hebt.
Verder heb je een paneel/plank nodig (bv 8 mm triplex, iets groter dan papierformaat) en papierklemmen.
1. Papier
- Veel tekenpapier (tussen 90 en 120 grams) of een dik blok schetspapier.
- Schilderpapier (minimaal 300 grams dik en minimaal 30 x 40 cm.)
2. Om te tekenen
- Houtskool en kneedgom, zwart krijt of een zacht potlood (2B-8B).
- Oost-Indische inkt en een rietpen zijn ook fijne materialen om mee te tekenen.
- Of als je met kleur wilt tekenen; bv kleurpotloden, pastelkrijt of oliepastels.
3. Om te schilderen
- Een waterpot of de onderkant van een stevige 1,5 liter frisdrankfles.
- Verf, het liefst acrylverf. Want daarmee kan je snel werken en veel studies maken.
- Koop goede kwaliteit verf, daar zit veel pigment in en dat zie je terug in je schilderij.
- Met een eenvoudig palet kan je eindeloos veel kleuren mengen. Dan heb je nodig:
- Transparant wit én dekwit (van wit gebruik je meestal veel)
- Citroengeel of andere felle, lichte geel
- Oker
- Gebrande omber
- Rood (een lichte soort bv cadmium rood licht, signaalrood, vermiljoen)
- Donkerrood (bv magenta donker, of alizarine kraplak donker)
- Ultramarijn blauw (donkere versie)
- Caeruleumblauw of Pfthalo blauw
- evt zwart, maar zelf gebruik ik dat nauwelijks
4. Penselen en Kwasten
- Een paar puntpenselen (kunsthaar) en platte kwasten van kunst-en varkenshaar.
- Ook een hele brede kwast (spalter) is handig voor de grote vlakken.
- Oude lappen om je kwasten schoon te maken, of een keukenrol.
Al heel lang wil ik het portretschilderen weer oppakken, een oude liefde van vroeger. Want tijdens mijn opleiding, eerst aan de Rietveld en daarna de Rijksakademie vond ik dat geweldig om te doen. Op de Rietveld Academie was het werken naar model een klein onderdeel van het totale lespakket. Maar op de Rijksakademie (oude stijl) stonden studenten in de twee basisjaren de hele dag te schetsen aan één tekening, van 70 x 100 cm; elke dag weer.
Portretschilderen verdween bij de nieuwe ‘Rijks’.
De Rijksakademie onderging na 1984 een gedaanteverwisseling toen zij overging naar een postacademische opleiding. Waarbij het klassieke tekenen naar model niet meer paste bij de nieuwe status. Inmiddels fungeert het instituut als springplank voor ambitieuze jonge kunstenaars, op weg naar internationale roem. Maar ik heb er, voor de omwenteling, erg goed het menselijk lichaam leren begrijpen en er ook erg goed leren tekenen. Een aantal portretten en modelstudies bewaar ik nog steeds. (Klik op de afbeeldingen hieronder voor een grotere versie.)
Overal zijn modellen om te schilderen
Ik had ooit het plan om, met geschilderde portretten, een heel eigen kijk op de geportretteerd te laten zien en daar echt een project van te maken. Alleen ontwikkelde mijn werk zich anders en dit plan vervaagde. Het zakte weg, maar mijn belangstelling voor portretten verdween nooit helemaal. Want in al mijn schetsboeken en getekende reisverslagen duiken ze op; van reis- en disgenoten, van cafébezoekers en toevallige passanten.
Toeval bestaat niet
Deze winter werden er op mijn atelier scènes gedraaid voor de speelfilm Torch Song. De hoofdrolspeler is daarin model voor een tekenklas. Daarom vroeg de regisseur me of ik nog tekeningen had om in het atelier op te hangen. Dus ging ik eens door mijn map met modelstudies uit de academietijd. Al kijkende kreeg weer zó’n zin om mijn oude liefde op te pakken. Op deze pagina zie je een paar van mijn academietekeningen en portretten van recenter datum.
Portretschilderen en modelteken in Frankrijk
Dus toen Werkplaats Thiérache me vroeg of ik komende zomer weer, bij hen in Noord-Frankrijk, een workshop kwam geven, was het thema snel gevonden. Ik ga daar een hele week lessen geven over waar je op moet letten bij het tekenen en schilderen van figuren. Hoe je naar handen en voeten kunt kijken zodat je ze makkelijker kunt afbeelden. Hoe je verkortingen schildert. Hoe je een model neer moet zetten om een betere gelijkenis te krijgen. En wat je daartoe beter weg kunt laten. Dat is ook niet onbelangrijk. Lees meer over de workshop
Van modeltekenen, naar ‘Model als Muze’
Modelstudies zijn belangrijk om te begrijpen hoe een lichaam eruitziet. En niet onbelangrijk: om het specifieke karakter van je model te treffen. Maar dat is niet het einddoel. Want belangrijker is het dat je een afbeelding maakt die ook nog lekker geschilderd is. Waarin je de vrijheid genomen hebt om, op je eigen manier, een weergave te maken van de persoon die je toen voor je had.
Al dan niet gelijkend. Want je kunt gefocust zijn op de gelijkenis, maar je kunt er ook voor kiezen om meer vrijheid te nemen. Waarbij je een afgeleide maakt van het model (dat voor even je muze was) om een spannend schilderij van te kunnen maken. Hoe natuurgetrouw je iemand afbeeld of hoe vrij je daar een interpretatie van geeft, die keuze is aan jou.
Le vieux quincaillerie de Plomion.
Toen ik in 2021 door Jahaga Bosscha en Eric Dros werd ik gevraagd om bij hen een Workshop Schilderen in Frankrijk te geven had ik hun pand, net over de grens van België, nog nooit gezien. Het was een heel aangename kennismaking met een idyllische plek, midden in het dorpje Plomion, in de streek Thiérache.
Toen Jahaga en Eric er tien jaar geleden verliefd op werden was het in een heel andere staat. De constructie van het pand -of liever gezegd van de verzameling gebouwen en werkruimtes- was in orde, maar de gebouwen waren verwaarloosd en volkomen overwoekerd door de onbeteugelde natuur.
Winkelruimte wordt atelier
Omdat het zo’n groot en ruig pand was, met verschillende ruimtes en veel bijgebouwen, ontstond het idee om iets met al die ruimtes te gaan doen. Jahaga en Eric besloten om er een paar weken per jaar muziek- en schilderworkshops te gaan organiseren.
Ze verbouwden de grote bovenruimtes, maakten logeerkamers en richtten een grote woonkeuken is. De naam was snel gevonden: Werkplaats Thiérache. Daarna vroegen ze Lot en Ted om de workshops mede te organiseren en de maaltijden te verzorgen.
Er kunnen inmiddels 10 tot 12 mensen logeren; in één- of tweepersoonskamers, op een gedeelde ruimte op de grote zolder, of in een tentje dat je kunt opzetten in de mooie ommuurde binnentuin.
Wat ooit de winkel en showroom waren is nu omgetoverd tot twee grote, lichte ateliers. Waar prachtig licht binnenvalt door de enorme ramen, die uitkijken op het dorpsplein met de eeuwenoude markthal en markante gefortificeerde kerk.
De ideale plek voor een Workshop Schilderen in Frankrijk
Aanvankelijk zou ik één workshop van een week doen. Maar door het grote aantal aanmeldingen werden het er twee, met het thema ‘Schilderen als David Hockney’. Een aansporing om, in de voetsporen van Hockney, nieuwe onderwerpen te ontdekken en andere kleuren te leren gebruiken dan je gewend bent.
Ik vond in de directe omgeving alle ingrediënten voor een spannende schilderworkshop, geïnspireerd op Hockney’s schilderijen. in het huis, op de cour en in de twee binnentuinen waren eindeloos veel onderwerpen om te schilderen. In dezelfde straat als onze quincaillerie was een houtwerkplaats met stapels houten stammetjes. Binnen loopafstand waren er mooie oude huisjes, prachtige bomen en wandelpaden met een bladerdak, zoals de ‘tunnels’ die Hockney zoveel geschilderd heeft. En vlak buiten het dorp lag een akker met meer dan honderd hooibalen
De schilderlessen
Bij deze Workshop Schilderen in Frankrijk hebben de deelnemers veel werk kunnen maken. Logisch, als je 5 dagen lang alleen met schilderen en tekenen bezig kunt zijn. Direct na het gezamenlijke ontbijt, altijd buiten aan de lange tafel op de overdekte cour, kwamen we in het atelier bij elkaar. Dan besprak ik de les voor die dag, waarna iedereen aan het werk ging.
De eerste dag werden de onderwerpen in en om het huis gevonden. Maar later in de week konden we buiten schilderen, tussen de hooibalen of ergens in het dorp. Vooral de dag waarop we op de stoppelige akker werkten was indrukwekkend. Iedereen heeft die hooibalen in het Franse landschap weleens gezien, meestal vanaf een afstandje. Maar wanneer heb je er nu naast gestaan, en dan ook nog met een ezel en verfspullen? Ze zijn zo groot dat je en net overheen kunt kijken.
Na een ochtend schilderen was er elke dag een mooie lunch, en daarna kon iedereen de middag besteden zoals hij of zij zelf wilde. Verder schilderen, wandelen, lezen op de cour of lekker een dutje doen in de zachte najaarszon.
Rond 18.00 uur, vóór het goed verzorgde diner, kwamen we weer bij elkaar in het atelier, waar inmiddels de resultaten van die dag opgehangen waren. Zodat we het werkproces gezamenlijk konden bespreken. Natuurlijk met een glaasje erbij voor wie dat wilde.
De omgeving en extra attracties
Het landschap rond Plomion is licht glooiend, waardoor je er fijn kunt fietsen en wandelen. Iets verderop is een groot meer, er staan roomkleurige koeien bij elkaar onder een groepje bomen. Er zijn oude kerkjes in elk dorp. Vlakbij Plomion in Jeantes is een kerkje met heel bijzondere wandschilderingen van de Nederlandse kunstenaar Charles Eyck. En ik bezocht de grootste brocante die ik ooit zag. Natuurlijk neem je dan die mooie antieke wijnglazen mee, waar de Française vanaf wil; voor, vooruit dan, vijf euro voor 6 stuks. (Maar zo’n mazzel heb ik zelden.)
Slapen in de quincaillerie was ook heerlijk, met doodstille nachten en uitzicht op de verlichte kerk, waarvan de restauratie bijna klaar was.
En een extra, heel zachte, attractie was de hond van Jahaga en Eric. Zorro (op de foto hieronder) is een grote lieverd die altijd gezellig in de buurt is en het heerlijk vind als je met je hand tussen zijn krulletjes friemelt. Ik geloof dat iedereen verliefd op hem was.
Het waren twee topweken, zeker ook door de fijne sfeer, de gastvrijheid van Jahaga en Eric en de kookkunsten van Lot en Ted. Ik zie dan ook uit naar zomer 2022 als er weer twee schilderweken georganiseerd worden:
Week 31 / van 31 juli tot 6 augustus, ‘Model als Muze – Tekenen en Schilderen’ Aanmelden
Week 32 / van 7 tot 12 augustus, ‘Het Franse Platteland Schilderen’. (volgeboekt)
Inschrijven voor de workshop ‘Model als Muze’ gaat via Werkplaats Thiérache. Verdere informatie staat op hun website. Meer over de thema’s in een volgend blogbericht. Je kunt me wel alvast laten weten als je belangstelling hebt, op e-mailadres workshop@atelierdekraamkamer.nl
(Als je op een van onderstaande plaatjes klikt, zie je de foto in zijn geheel. Via de pijtjes, rechts en links op de afbeelding, kan je dan de andere foto’s vergroot zien.)
Schildercursus in Noord-Frankrijk
Werkplaats Thiérache vroeg mij, Helga Kos, om deze zomer een schildercursus bij hen te geven in Noord-Frankrijk. Nadat ik meer hoorde over de locatie en de condities voor de deelnemers, was ik meteen enthousiast.
Al heel vaak vroegen cursisten me of ik niet eens een workshop schilderen in Frankrijk wilde organiseren. Het kwam er steeds niet van, maar nu komt het op mijn pad op een heel goed moment. Er zijn twee periodes van een week, zie hieronder.
Dit voorjaar kon ik, door de strenge coronamaatregelen, geen les geven en moest ik dus veel mensen teleurstellen. Ik hoop eind september/begin oktober weer in het atelier te kunnen starten met de lessen. Maar wie niet zo lang wil wachten, kan nu dus in augustus een week meedoen met de cursus Schilderen en Tekenen als David Hockney
Locatie
Werkplaats Thiérache is opgericht door Jahaga Bosscha en Eric Dros. Zij vonden in een klein, landelijk gelegen dorpje in de regio Thiérache, niet ver van de Belgische grens, een spannend, beetje ruig, industrieel complex met verschillende gebouwen. Het terrein met deze voormalige ijzerfabriek, annex ijzer-en machinehandel, was voorheen ook een bloeiend centrum voor veel kleine ambachtelijke en boerenbedrijfjes.
Omdat de locatie zo gevarieerd is en er veel ruimte is, is het een ideale plek om in de zomer creatieve workshops te organiseren.
Er zijn verschillende mogelijkheden om te overnachten: in één- en tweepersoonskamers of op een grote zolder waar je met meerdere mensen kunt slapen. Maar je kunt ook in je eigen tent slapen op de beschutte binnenplaats.
Schilderen in Frankrijk en zo vrij als een vogel zijn
Hoe fijn is het om de hele dag alleen maar aan je schilderijen en tekeningen te werken. Geen boodschappen te hoeven doen en ook niet aan de maaltijden te hoeven denken. Als je komt schilderen in Frankrijk, bij de workshops van Werkplaats Thiérache, krijg je ’s ochtends les van beeldend kunstenaar Helga Kos. De middag besteed je naar eigen inzicht. Er wordt driemaal daags een heerlijke maaltijd geserveerd. Dat is bij de cursusprijs inbegrepen. Met mooi weer, maar ook met regen, kan er buiten op de cour gegeten worden.
David Hockney als inspiratiebron
Ik heb al vaker cursussen gegeven op mooie landelijke locaties, bijvoorbeeld in de Belgische Ardennen.
Wat me het meest opviel aan het werk van de cursisten is dat die prachtige natuur vaak wel erg groen werd weergegeven. Maar als je goed kijkt zie je bijvoorbeeld dat zo’n ogenschijnlijk groene bomenrij uit heel veel meer kleuren bestaat.
Hockney is er een meester in om die enorme variatie aan kleuren tevoorschijn te toveren in zijn werk, door het net iets te overdrijven. Zo kan hij een voorbeeld zijn om beter te gaan kijken en om je eigen palet aan te passen en daardoor spannender schilderijen te maken.
Schilderen in Frankrijk, keuze uit twee periodes
Nadat er snel veel aanmeldingen kwamen voor de eerste week van 22 tot 28 augustus is er een tweede gepland van 29 augustus tot 4 september. De aankomst is zondagmiddag waarna we ’s avonds met elkaar dineren. Maandag t/m vrijdag is de workshop. Zaterdag vertrekt iedereen na het ontbijt.
Voor de eerste week zijn alleen ng twee plekken beschikbaar voor wie wil kamperen in eigen tent
De kosten voor de workshop zijn heel schappelijk. Inclusief verblijf, lessen en maaltijden is het, afhankelijk van de manier van overnachten, vanaf €640,00. Dus kom deze zomer fijn schilderen in Frankrijk.
Meer informatie over werkplaats Thiérache
Meer informatie over de workshop en aanmelden
Meer informatie over David Hockney
Filmpje: Hockney over het schilderen van landschappen
Een paar schilderijen van Hockney
Hieronder een filmpje waarin David Hockney over zijn werk praat.
Schilderen met de inhoud van je koelkast
Toen we in maart 2020 overvallen werden door het coronavirus, konden de schilderlessen voorlopig niet in het atelier gegeven worden. Daarom opende ik voor elke groep cursisten een WhatsApp-groep om zo de lessen digitaal te kunnen geven.
Zelf kleurstoffen maken
Een probleem was wel dat niet iedereen verf in huis had. Ik kon toen niet zo snel genoeg pakketjes verf bestellen dus ik moest een list verzinnen. Hoe kom je aan verf als je niet zo makkelijk de straat op kunt en je het moet doen met wat er in huis is, of wat er in de supermarkt te koop is. Na inspectie van mijn keuken en koelkast kwam ik heel ver.
Makkelijke en moeilijke kleuren
De grondstoffen voor bruine, rode en gele kleuren zijn makkelijk te vinden, zie hieronder. Groen is lastiger. Als je groene groentes, zoals spinazie, kookt en het sap laat indikken verdwijnt de groene kleur. Maar een van mijn cursisten, met een Indonesische achtergrond, ontdekte iets op haar specerijenplank wat wel werkt: een potje knalgroene pandan.
Het is me helaas (nog) niet gelukt om blauwe kleurstof uit planten te maken.
Minder kleur is ook een voordeel
Je hebt dus een beperkt palet, maar ook zonder blauw of groen kan je heel veel doen. Zeker als je de kleurstoffen goed laat indikken zodat je een diepe kleur krijgt. Gedeeltelijk verdund met water geven je kleurstoffen mooie toonverschillen.
Als je een eenvoudig palet gebruikt met weinig kleuren ontstaat er makkelijker samenhang in je schilderij.
Eerst achter het fornuis
Je staat wel even in de keuken om alles voor te bereiden, maar het is heel leuk om te doen. Je kleurstoffen zijn niet onbeperkt houdbaar. Ze kunnen gaan schimmelen, dus bewaar ze in de koelkast als je er meerdere dagen mee wilt werken.
Mijn cursisten hebben prachtige afbeeldingen van hun voorbereiding gedeeld in de Appgroep, heel aanstekelijk.
KOFFIE / bruin tot bijna zwart
Sterke koffie zetten, zeven en op laag vuur laten indikken.
Als je er as doorheen doet, of schraapsel van een houtskooltje, wordt het bijna zwart.
RODE WIJN en GRANAATAPPELSAP / rood en paarsrood,
Op laag vuur opwarmen om te laten indikken.
BIET (of bietensap) en RODE KOOL / dieprood en paars-rood
In stukjes snijden, koken, zeven en ook sterk in laten dikken. Van de rode kool heb je veel materiaal nodig voor een beetje geconcentreerde kleur, minstens 1 pond fijn gesneden kool.
KURKUMA, gelijkmatig mengen met een beetje eigeel, dan evt. verdunnen met water.
Verder heb je vast nog wel verschillende kleuren BALPOINTS in huis, waar je mee kunt tekenen.
En als je WIT SCHOOLKRIJT of een BLAUW PASTELKRIJT hebt kan je die tot poeder vermalen met een fijne rasp en een vijzel. Daarna mengen met een beetje eigeel en evt. verdunnen met water.
Het blauwe krijt gemengd met de kurkuma geeft een mooie kleur groen.
Plezier
Die App-groep bleek een heel fijne oplossing om toch schilderlessen te kunnen geven tijdens de intelligente lock-down. Het is zo’n leuk idee dat er per les 10 mensen achter hun eigen tafel zitten, om ieder een eigen invulling te geven aan dezelfde opdracht. En dat je de tussentijdse resultaten van iedereen kunt zien omdat ze in de App-groep gedownload worden. En al mijn aanwijzingen op de tussenfases zijn later terug te lezen. Aan het eind van de les maakte ik een compilatie van alle werken, een soort nabespreking zoals we in het atelier ook altijd doen.