,

Schilderen met de inhoud van je koelkast, tijdens Corona lock-down

Schilderen met de inhoud van je koelkast

Toen we in maart 2020 overvallen werden door het coronavirus, konden de schilderlessen voorlopig niet in het atelier gegeven worden. Daarom opende ik voor elke groep cursisten een WhatsApp-groep om zo de lessen digitaal te kunnen geven.

Zelf kleurstoffen maken

Een probleem was wel dat niet iedereen verf in huis had. Ik kon toen niet zo snel genoeg pakketjes verf bestellen dus ik moest een list verzinnen. Hoe kom je aan verf als je niet zo makkelijk de straat op kunt en je het moet doen met wat er in huis is, of wat er in de supermarkt te koop is. Na inspectie van mijn keuken en koelkast kwam ik heel ver.

Makkelijke en moeilijke kleuren

De grondstoffen voor bruine, rode en gele kleuren zijn makkelijk te vinden, zie hieronder. Groen is lastiger. Als je groene groentes, zoals spinazie, kookt en het sap laat indikken verdwijnt de groene kleur. Maar een van mijn cursisten, met een Indonesische achtergrond, ontdekte iets op haar specerijenplank wat wel werkt: een potje knalgroene pandan.
Het is me helaas (nog) niet gelukt om blauwe kleurstof uit planten te maken.

Minder kleur is ook een voordeel

Je hebt dus een beperkt palet, maar ook zonder blauw of groen kan je heel veel doen. Zeker als je de kleurstoffen goed laat indikken zodat je een diepe kleur krijgt. Gedeeltelijk verdund met water geven je kleurstoffen mooie toonverschillen.
Als je een eenvoudig palet gebruikt met weinig kleuren ontstaat er makkelijker samenhang in je schilderij.

Eerst achter het fornuis

Je staat wel even in de keuken om alles voor te bereiden, maar het is heel leuk om te doen. Je kleurstoffen zijn niet onbeperkt houdbaar. Ze kunnen gaan schimmelen, dus bewaar ze in de koelkast als je er meerdere dagen mee wilt werken.
Mijn cursisten hebben prachtige afbeeldingen van hun voorbereiding gedeeld in de Appgroep, heel aanstekelijk.

KOFFIE / bruin tot bijna zwart
Sterke koffie zetten, zeven en op laag vuur laten indikken.
Als je er as doorheen doet, of schraapsel van een houtskooltje, wordt het bijna zwart.

RODE WIJN en GRANAATAPPELSAP / rood en paarsrood,
Op laag vuur opwarmen om te laten indikken.

BIET (of bietensap) en RODE KOOL / dieprood en paars-rood
In stukjes snijden, koken, zeven en ook sterk in laten dikken. Van de rode kool heb je veel materiaal nodig voor een beetje geconcentreerde kleur, minstens 1 pond fijn gesneden kool.

KURKUMA, gelijkmatig mengen met een beetje eigeel, dan evt. verdunnen met water.

Verder heb je vast nog wel verschillende kleuren BALPOINTS in huis, waar je mee kunt tekenen.
En als je WIT SCHOOLKRIJT of een BLAUW PASTELKRIJT hebt kan je die tot poeder vermalen met een fijne rasp en een vijzel. Daarna mengen met een beetje eigeel en evt. verdunnen met water.
Het blauwe krijt gemengd met de kurkuma geeft een mooie kleur groen.

Plezier

Die App-groep bleek een heel fijne oplossing om toch schilderlessen te kunnen geven tijdens de intelligente lock-down. Het is zo’n leuk idee dat er per les 10 mensen achter hun eigen tafel zitten, om ieder een eigen invulling te geven aan dezelfde opdracht. En dat je de tussentijdse resultaten van iedereen kunt zien omdat ze in de App-groep gedownload worden. En al mijn aanwijzingen op de tussenfases zijn later terug te lezen. Aan het eind van de les maakte ik een compilatie van alle werken, een soort nabespreking zoals we in het atelier ook altijd doen.

Getekend dagboek als reisverslag

Lees meer

Een goede voorbereiding op de workshop schilderen

Als je een workshop schilderen gaat doen, of een schildercursus, wil je zo snel mogelijk beginnen. Maar soms start het programma pas later. Een goede voorbereiding op de workshop schilderen of op die schildercursus, is om een middagje kleuren te gaan mengen.

Als je dit met iemand samen doet is zo’n voorbereiding op de workshop schilderen een fijn werkje. Zeker omdat je al doende toch je gesprek met elkaar kunt hebben.
Je hebt niet veel nodig, maar met een paar vellen papier en 5 kleuren verf kom je heel ver. (zie hieronder).

Werkwijze

Verdeel, met een dunne potloodlijn, een vel papier van ongeveer 30 x 40 cm, in 24 blokken. 6 banen in de breedte gekruist met 4 banen in de lengte. Of 8 bij 6 als je tijd en zin hebt.

Gebruik een of meer grote witte borden als palet. Een paar kwasten heb je ook vast nog wel ergens liggen. Verder heb je vijf essentiële kleuren verf nodig (olieverf, acryl of gouache). Je zult verbaasd hoeveel mengkleuren je hiermee kunt maken. Lees meer over kleur en de kleurenleer, volgens Johannes Itten.

  • Ultramarijn blauw (de donkere versie) dat geeft de mooiste verschillende mengkleuren, of evt phtaloblauw
  • Citroengeel (of een andere felle, lichte kleur geel)
  • Magenta (donkere versie) of Alizarine Crimson
  • Wit (een mengwit, bijvoorbeeld zinkwit)
  • Gebrande omber. Deze kleur gemengd met ultramarijn geeft een donkere, bijna zwarte kleur. Doorgemengd met wit krijg je dan mooie grijzen; een warm grijs als er meer bruin is zit, een koel grijs als er meer blauw in zit.

Vervolgens ga je aan de gang met het mengen van deze kleuren. Begin bv met geel en doe er heel kleine hoeveelheden van een andere kleur bij. Kijk wat er gebeurt. Schilder zo veel mogelijk varianten in de hokjes, van heel donker tot heel licht, van grauw tot fel. Ook ‘vieze’ kleuren doen het heel goed tussen de fellere. Die vieze, of ‘vergrijsde’ kleuren krijg je door een klein beetje bruin toe te voegen.

Perfect langs de lijntjes inkleuren mag, maar hoeft niet, als de kleuren elkaar maar raken. Dan kan je goed zien hoe ze elkaar beïnvloeden. Het maakt niet uit waar je de kleuren plaatst. Hoe minder je daar op let, hoe spannender het er meestal uit komt te zien. Laat je verrassen.

Geel met blauw wordt groen. Maak verschillende tinten: met meer geel of meer blauw; ook een paar maken met een frupseltje rood erdoor. Geel met rood wordt oranje, maak verschillende tinten: met meer geel of meer rood, ook een paar maken met een frupseltje blauw erdoor.

Meng de kleuren die je gemaakt hebt ook elke keer door met wit. Of voeg iets van die mengkleur toe aan een dot wit. Zodat het net geen wit meer is. De lichte kleuren worden vaak vergeten.
Als je blauw, geel en rood door elkaar roert krijg je bruin. Het soort bruin dat je krijgt hangt helemaal af van de verhouding van de kleuren.Kijk ook wat er gebeurt als je meer of minder water door de verf roert.

Als je echt het naadje van de kous wilt weten kan je natuurlijk ook nog de Workshop Kleuren Mengen komen doen.

Veel plezier met je voorbereiding op de workshop schilderen, Helga Kos